Financiering woonzorg: kostendekkend met garanties voor een duurzaam sociaal ondernemerschap
|
Alle oudere personen die langdurige zorg nodig hebben, moeten die ook kunnen krijgen. De Vlaamse overheid moet hiervoor voldoende structurele financiering voorzien. Om die meeruitgaven te kunnen financieren met een groeiende oudere bevolking vraagt Zorgnet-Icuro om de Vlaamse sociale bescherming verder uit te bouwen tot een volwaardige sociale verzekering gebaseerd op solidariteit. De premies hiervoor moeten inkomens- en vermogensgerelateerd zijn in plaats van de huidige vlaktaks. De uitgaven dienen gekoppeld te zijn aan een jaarlijkse groeinorm. Deze sociale verzekering, die complementair is aan de federale ziekteverzekering, zal de financieringsbron zijn voor de langdurige zorg.
Woonzorgvoorzieningen zijn momenteel sterk ondergefinancierd. Zij ontvangen van de Vlaamse overheid structureel te weinig budget om de zorgkost van hun bewoners te dekken, waardoor ze een deel van de zorgkost moeten verhalen op de dagprijs. Hun financiële leefbaarheid staat zwaar onder druk, waardoor veel niet-openbare woonzorgcentra haast geen marge meer hebben voor investeringen (infrastructuur, digitalisering, innovatie). Bij de leden van Zorgnet-Icuro is de gemiddelde winst gedaald van 2,33% in 2021 naar 0,86% in 2022 naar -0,87% in 2023. Bijna 1 op 4 verwacht op korte termijn problemen met de kapitaalaflossing.
Wij vragen een adequate en correcte kostendekkende vergoeding van alle zorgkosten van de woonzorgvoorzieningen. Daarvoor moet de overheid een financieel meerjarenplan opmaken voor de financiering van de geactualiseerde en flexibele personeelsnormen, de toenemende zorgzwaarte, de realisaties van de (bijgestuurde) programmaties van de (nieuwe) woonzorg-voorzieningen (thuis en residentieel), de palliatieve zorg, de buurtzorg, het vervoer van en naar het centrum voor dagverzorging, de digitalisering en innovatie.
De zorgbudgetten voor zwaar zorgbehoevende personen en ouderen met een zorgnood moeten automatisch gekoppeld worden aan de afgevlakte gezondheidsindex. We onderstrepen het belang van financieel duurzaam sociaal ondernemerschap in de woonzorg. Dat betekent dat wij voorstander zijn van een maximale financiële en bestuurlijke transparantie, een level playing field en een soepele dagprijsreglementering met sociale correcties. De winst of operationele overschotten/reserves herinvesteren we in onze sociale missie. Wij beschouwen de zorg voor ouderen als een basisvoorziening. Winstmaximalisatie of winstuitkering op zorg vinden we maatschappelijk onaanvaardbaar.
Er is dringend nood aan een nieuw concept voor de financiering van de zorginfrastructuur van woonzorgcentra en centra voor kortverblijf. De onderliggende berekeningsbasis van het huidig infrastructuurforfait via VIPA moet volledig geactualiseerd en aangepast worden. Het dient mee te evolueren met de reële bouw- en financieringskost, en de strengere normen. Aan de federale overheid vragen we een level playing field voor het btw-tarief, met name 6% in plaats van 12%, net zoals in de sector voor personen met een handicap. Voor de renovatie van de verouderde infrastructuur naar een eigentijdse duurzame huisvesting dient VIPA een bouwprogramma op te zetten.