Ethisch advies 24. Goede zorg onder druk? Ethisch kompas voor keuzes bij schaarste en beperkingen in zorg en ondersteuning
Ethisch advies van 25 april 2023
Duiding: Deze tekst is geschreven in de filosofie van het actief pluralisme en heeft als adviestekst geen specifiek overwegende levensbeschouwelijke kleur. Inhoud en grondprincipes zijn duurzaam geldend.
Schaarste en beperkingen bepalen de context van zorg en ondersteuning en hebben een impact op onze beleving ervan. Het zit in een onevenwicht tussen zorgvraag en zorgaanbod en uit zich in een continu ervaren van tekort: tekort aan tijd, aan mensen, aan plaatsen, aan middelen, aan mogelijkheden, aan ademruimte, aan ontwikkeling, aan vooruitgang…
Het veroorzaakt ook heel wat morele stress bij alle belanghebbenden: medewerkers, leidinggevenden en directies, zorgvragers en hun naasten, bestuurders, beleidsadviseurs en -verantwoordelijken, burgers in de samenleving. Door de schaarste en beperkingen kunnen we niet anders dan accepteren dat we niet alles kunnen doen wat we zouden willen doen of wat we vinden dat zou moeten gebeuren. We worden geconfronteerd met grenzen aan de zorg en ondersteuning.
Het is belangrijk dat we in deze context inzetten op ethisch verantwoorde keuzes en gepaste prioriteiten. Niet alles wat we (zouden) willen realiseren is haalbaar. Niet elke zorg- en ondersteuningsvraag kunnen we (gepast) beantwoorden. Niet alles wat mogelijk is, is betaalbaar. We moeten kiezen. En elke keuze voor het een gaat ten koste van iets anders.
Het ethisch advies 24 biedt een ethisch referentiekader om keuzes af te toetsen en ethisch gedragen evenwichten te vinden. Een gebruiksvriendelijk ethisch kompas voor keuzes in zorg en ondersteuning.
Zelf aan de slag? Digitaal werkpakket
Om met het ethisch kompas praktisch aan de slag te gaan in uw organisatie, stellen we ondersteunend materiaal ter beschikking:
- Een werkdocument in Word op A4-formaat: dat kan u downloaden en online invullen, of uitprinten. Doorloop dan de 4 stappen die helder beschreven staan.
- Een Powerpointpresentatie: dit nodigt uit om met een team rond de tafel te gaan zitten. De projectie van het werkblad en de verschillende vragenkaders kan daarbij ondersteunen en structuur bieden. U kan de slides ook makkelijk aanpassen naar eigen behoeftes in uw organisatie.
- Een overzicht dat ondersteunt bij de systematische selectie van relevante waarden volgens beschikbare mogelijkheden:
download de ethische spiegeling
- Een tutorial: Yvonne Denier neemt u mee doorheen het ethisch kompas en legt uit hoe u dit in praktijk brengt, op maat van uw organisatie.