Psychologische zorg terugbetaald

Vandaag besliste de federale regering om voortaan psychologische hulp terug te betalen. Minister De Block trekt hiervoor 22,5 miljoen euro uit. Na een doorverwijzing door de huisarts of psychiater krijgen volwassenen vier raadplegingen terugbetaald. Zorgnet-Icuro is steeds een pleitbezorger geweest van de terugbetaling van de psycholoog. Het zal bij een aantal mensen de financiële drempel wegnemen en dus de toegankelijkheid van de zorg verbeteren. Ook de getrapte en gedeelde zorg, waarbij de huisarts als spilfiguur fungeert, vinden wij de aangewezen werkwijze en het meest kosteneffectieve model.
 
Vorig jaar maakte Zorgnet-Icuro de berekening wat de maatschappelijke kost is van een model met huisarts als voorschrijver versus model waarin men gewoon rechtstreeks naar de psycholoog kan gaan.  Het scenario van getrapte en gedeelde zorg, waarbij de huisarts als spilfiguur fungeert, komt duidelijk als het meest kosteneffectief naar voor. Een minder geïntegreerde aanpak en behandeling van alle psychische klachten – van heel lichte tot zeer ernstige - door vrij toegankelijke psychologen op de eerste lijn leidt tot minder goede zorg aan een hogere kost voor de gebruiker en de samenleving.
 
Het budget dat nu voorzien wordt, 22,5 miljoen euro is uiteraard beperkt. Het betekent dat er in de toekomst keuzes moeten gemaakt worden, ook wanneer duidelijk zal worden welke de gevolgen zijn van de introductie van terugbetaling van psychologische zorg. De meest geciteerde terugverdieneffecten van de terugbetaling van psychologische zorg zijn: een daling van de kost verbonden aan het gebruik van psychofarmaca, gezondheidswinsten door de meer tijdige behandeling van psychische klachten, het wegwerken van overbehandeling (milde problemen die nu al direct te gespecialiseerde zorg krijgen), het verhogen van de effectiviteit van somatische behandelingen door de psychische component voldoende mee te nemen en het aan het werk houden of sneller terug aan het werk krijgen van mensen met milde tot matig ernstige psychische problemen. Een getrapt zorgmodel, waarbij de huisarts de centrale aanspreekfiguur is, biedt de beste garanties om die terugverdieneffecten ook effectief te realiseren. Een model waarbij de samenwerking tussen de huisarts, de psycholoog en de gespecialiseerde GGZ niet op een goede manier wordt georganiseerd, zal het gebruik van psychofarmaca niet substantieel doen dalen, ernstige stoornissen worden wanneer nodig te laat doorverwezen naar gespecialiseerde zorg en de aanpak van samenhangende somatische en psychische klachten wordt onvoldoende afgestemd.
 
Onze conclusie: de versterking van geestelijke gezondheid komt maximaal tot haar recht door middel van een getrapte én-én logica:

• investeer ook in de onderste trap: niet elk gevoel van mentaal onbehagen heeft direct nood aan gespecialiseerde één-op-één psychologische zorg. Inzetten op kwaliteitsvolle (online) tools voor zelfzorg, op sensibilisering, op het versterken van veerkracht en op het bespreekbaar maken van beginnende klachten zijn beleidsopdrachten waar nog veel terreinwinst te boeken valt
• plaats de huisarts in een sleutelrol. Om deze rol te kunnen opnemen krijgt hij voldoende opleiding en ondersteuning van eerstelijnspsychologen. Indien nodig kan snel worden toegeleid naar gespecialiseerde GGZ.
• bouw een aanbod uit van terugbetaalde psychologische zorg op de eerste lijn voor milde tot matig-ernstige problemen
• versterk het bestaande, meer gespecialiseerde ambulante GGZ-aanbod voor de behandeling van meer ernstige psychische problemen

Lees het volledige cahier over terugbetaling van psychologische zorg.

Herbeluister het fragment met Jan De Maeseneer en Isabel Moens op Hautekiet, ca. vanaf minuut 47.