Geert Meyfroidt

“We gaan te weinig duurzaam om met onze medewerkers”

Voor prof. Geert Meyfroidt, intensivist in het UZ Leuven, is het meest dringende probleem de personeelsbezetting. “Daar staat of valt uiteindelijk alles mee.”

“Wat me zorgen baart, is dat de personeelsbezetting er vandaag slechter aan toe is dan vóór covid,” zegt prof. Geert Meyfroidt. “Sommige ziekenhuizen hebben op dit moment grote bestaffingsproblemen, zodat ze zowel op IZ als op hospitalisatieafdelingen bedden moeten sluiten. Die bedden moeten zo snel mogelijk weer open. Dat kan alleen met voldoende medewerkers. Een deel van de uitval is tijdelijk, maar er is meer aan de hand. We hebben de voorbije jaren te veel van de medewerkers geëist. Een crisis die twee jaar duurt, is geen crisis meer. We gaan te weinig duurzaam om met onze mensen. We vragen zeer veel flexibiliteit. Dat is niet houdbaar.

“Zorg moeten verlenen die eigenlijk je capaciteit te boven gaat, is voor niemand goed”

Wat we concreet moeten doen? Erkennen dat het systeem van in het begin al erg krap gedesigned was. Men lijkt bang te zijn om een beetje reserve te hebben. Het zit ook in onze aard. Zijn we met minder, dan doen we voort. Met nog wat minder, dan steken we een tandje bij. Dat put mensen uit. Het meest slopende is de onvoorspelbaarheid: je kan bij manier van spreken elk moment gevraagd worden om ergens in te vallen.

Tegelijk slagen sommige ziekenhuizen er wel in om voldoende medewerkers aan te trekken en te behouden. Hoe komt dat? Ik heb er geen idee van. Maar we moeten wel eens goed onderzoeken hoe een succesvol personeelsbeleid te verklaren is. Uiteindelijk draait alles om voldoende medewerkers. Zowel in crisistijd als in niet-crisistijd.”

Heldere afspraken

“Verder zijn heldere afspraken nodig over verwijzingen door overbelasting of voor de expertise. De regels hierover zijn niet duidelijk. Sommige transfers zijn moeilijk te interpreteren. Gedeeltelijk omdat we te weinig data hebben. We beschikken over 2000 IZ-bedden, maar die zijn qua expertise en bestaffing erg verschillend. We moeten dat goed in kaart brengen. Er waren tijdens covid grote verschillen in mortaliteit tussen ziekenhuizen, die je na statistische correctie niet zomaar kan verklaren. We hebben (nog) geen cultuur om met dergelijke benchmarking om te gaan, en er wordt vaak nogal snel besloten “dat we daar niet naar mogen kijken.” Is een IZ-dienst het vooral gewoon om postoperatief midcare zorg te verlenen, dan is dat misschien niet de juiste plaats voor zware covidpatiënten. Zorg moeten verlenen die eigenlijk je capaciteit te boven gaat, is voor niemand goed. Dat geeft geen veilig gevoel en draagt mogelijk bijkomend bij tot personeelsuitval.

Soms lijkt het wel taboe om afspraken tussen ziekenhuizen te maken. De netwerken zijn het eerste platform voor zulke afspraken, maar niet elk netwerk functioneert even goed. Toch moeten we de lasten verdelen, rekening houdend met de expertise. We moeten verwijzen én terugverwijzen, want ook dat mankeert wel eens. De formele structuren hiervoor ontbreken. In Nederland, het Verenigd Koninkrijk en andere landen bestaan hierover wel duidelijke afspraken. Tegelijk moeten we de nodige flexibiliteit inbouwen, wat toch ook wel een sterkte is van het Belgische systeem. Het is altijd een kwestie van evenwichten.”

TEKST: FILIP DECRUYNAERE