Inloophuis Dementie in Antwerpen

“Hier nemen we tijd voor de mensen”

1 op 5. Dat is de kans dat iemand in zijn leven dementie krijgt. Maar waar klop je aan als je signalen opmerkt of net een diagnose kreeg? Het zorglandschap is breed en de weg naar aangepaste hulp niet altijd duidelijk. Het Inloophuis Dementie is een plek die wegwijs maakt in het zorgaanbod én fungeert als ontmoetingspunt waar mensen even hun hart kunnen luchten. In september gooide het Inloophuis Dementie in Antwerpen de deuren open. Caroline Giraud, Kristel De Schutter, Laura Weyns en Anouck de Bruijn stonden mee aan de wieg van dit initiatief. 

“Een Inloophuis Dementie is een informatie- en ontmoetingspunt met twee grote doelstellingen”, vertelt Laura Weyns van Alzheimer Liga Vlaanderen. “Enerzijds willen we mensen wegwijs maken in het zorgaanbod rond dementie. Zorgprofessionals hebben tijd voor een één-op-één gesprek waarin ze luisteren, doorvragen en op basis van de noden en behoeften heel gericht info meegeven. De zorgprofessionals helpen mensen op weg en loodsen ze binnen in het bestaande aanbod. Waar heb je nood aan? Is er bijvoorbeeld een behoefte aan thuisverpleging, dan kijken ze om een afspraak te maken bij de dienst die daarvoor instaat. Anderzijds is het ook een ontmoetingspunt. Mensen kunnen in contact komen met lotgenoten, andere mantelzorgers en personen met dementie, waarmee ze ongedwongen een babbel kunnen doen bij een tasje koffie.”

“Mensen met een vermoeden of diagnose van dementie kloppen bij ons aan met de vraag: wat staat er ons te wachten? Waar kunnen wij terecht?”, vertelt Caroline Giraud, algemeen directeur van het woonzorgcentrum Onze-Lieve-Vrouw in Antwerpen. “Er is een bijzonder groot zorgaanbod, maar mensen zien vaak door het bos de bomen niet meer. Wij helpen hen verder en tonen de weg. Waar kun je terecht? Hoe moet je een afspraak maken?”

“Het bijzondere aan het Inloophuis is dat het lotgenotencontact niet in een vaste groep gebeurt”, zegt Anouck de Bruijn van het Regionaal Expertisecentrum Dementie Orion ism PGN. “Je kan binnenkomen zonder dat iemand hoeft te weten vanuit welke rol je handelt, er wordt geen onderscheid gemaakt tussen personen met dementie, mantelzorgers, vrijwilligers en zorgprofessionals. De klemtoon ligt op laagdrempelig contact met mensen die in een gelijkaardige situatie zitten.”

Samen realiseren
Caroline Giraud: “Wij verwezen al door als woonzorgcentrum, maar de nood werd te groot om dat nog alleen op te nemen. Daarom bundelden we onze krachten samen met het Expertisecentrum Dementie Orion ism PGN en Alzheimerliga Liga Vlaanderen. Het bijzondere aan dit inloophuis is dat het uiteindelijk groeide vanuit tien organisaties binnen het zorglandschap en niet vanuit één sturende organisatie. We voelden allemaal dezelfde noden en kozen ervoor om er samen iets aan te doen, want we voelden elk individueel aan dat het niet haalbaar was om dit alleen aan te pakken. We doen dit niet vrijblijvend, maar ondertekenden elk een engagementsverklaring die de continuïteit waarborgt.”

Laura Weyns: “Door met verschillende partners samen te werken, bied je een geclusterd aanbod aan de mensen. Het laagdrempelige aanbod met neutraal advies is uniek. Het is tegenwoordig zo moeilijk om ergens een afspraak vast te krijgen, dat het inloophuis daar een leemte mee invult.”

“We voelden met tien organisaties dezelfde noden aan en kozen ervoor om er samen iets aan te doen”

Caroline Giraud: “Het inloophuis kan evenwel niet zonder de steun van de eerstelijnszorg. Zonder huisartsen, apothekers, thuisverpleging, maatschappelijk werkers en ergotherapeuten kunnen wij niet bestaan. We hebben die actoren nodig om ons aanbod bekend te maken en mensen naar ons door te sturen.”

Tijd om tijd te nemen
Het Inloophuis in Antwerpen oogt warm en uitnodigend. Het is gezellige ruimte met fijne zithoeken, veel infobrochures, gemakkelijke zetels en de geur van koffie. 

Anouck de Bruijn: “Wanneer je binnenkomt in het Inloophuis word je onthaald door een van de vrijwilligers die iets te drinken aanbiedt. Je bent vrij om plaats te nemen of even in de brochures te grasduinen. Wanneer je nood hebt aan een gesprek of concrete vragen wil stellen, kan je een één-op-één gesprek vragen met een zorgprofessional. Zij kunnen je info en advies geven of je doorverwijzen. De zorgprofessionals nemen de tijd die nodig is, zonder een tijdslimiet.”

Caroline Giraud: “De mensen die hier komen hebben nood om hun verhaal te doen, gehoord te worden en bevestiging te krijgen. Hun bezorgdheden mogen ventileren. Doe ik het goed als mantelzorger? Ik ben bang omdat ik niet weet wat me te wachten staat. Soms stappen ze buiten zonder extra info of doorverwijzing, maar wilden ze even voelen: ik sta er niet alleen voor.”

Anouck de Bruijn: “Op de opening sprak ik met een man die zich zorgen maakte om een familielid. Ik moest hem niet veel advies geven, want hij wist exact wat hij moest doen. Toch heeft hij lang bij mij gezeten en hadden we een mooi gesprek waarin ik vooral erkenning en bevestiging gaf. Die man is zeker niet alleen. Wij merken veel vragen en schuldgevoel op bij de mensen die binnenspringen. Doe ik dit wel goed? Geef ik de juiste zorg?”

Op eigen kracht
Caroline Giraud: “Het Inloophuis ontvangt geen financiële subsidiëring van de stad of de overheid. Alle kosten worden gedragen door de tien organisaties die vrijwillig hun mensen inzetten om het project draaiend te houden en afvaardigen om de permanentie op zich te nemen. We vonden gelukkig enkele sponsors waardoor we brochures konden laten drukken.” 

Laura Weyns: “Dit is het vierde inloophuis in de Provincie Antwerpen. In totaal telt Vlaanderen een tiental inloophuizen, maar nergens is er een vaste subsidiëring vanuit de overheid. Hier en daar worden de inloophuizen wel ondersteund door de stad, maar dat hangt af van het lokaal bestuur.” 

Laagdrempelig
Caroline Giraud: “Uiteraard zijn er nog actoren in de zorg die deze info kunnen geven, maar in het inloophuis hebben we tijd voor de mensen. Die personen hebben het al moeilijk, dus we houden alle drempels zo laag mogelijk. Het inloophuis heeft een aparte ingang en is zo niet gekoppeld aan het woonzorgcentrum. Je loopt binnen zonder afspraak en kan iedereen aanspreken. Je moet niet praten, maar als je dat wil duurt een gesprek net zolang jij nodig hebt.” 

Vooruitzichten
“Als we vooruitkijken en dromen dan hopen we dat we meer en meer mensen bereiken en kunnen helpen”, zegt Caroline Giraud. “Het zou fijn om op termijn te kunnen uitbreiden naar meer inloopmomenten en antennepunten zodat mensen in alle hoeken van Antwerpen terecht kunnen om hun vragen te stellen. Maar voor nu zijn we blij met wat we al realiseerden. Alle organisaties stapten met hetzelfde gevoel in dit project. We voelden allemaal die nood, maar klopt ons gevoel wel? Nu blijkt dat onze intuïtie juist zat en we zijn heel trots op wat we al verwezenlijkt hebben.”

_____________________________

Wanneer? Elke eerste woensdag van de maand van 13.30 tot 16.30 uur
Waar? Inloophuis Dementie Antwerpen, Grote Kauwenberg 33, 2000 Antwerpen

Een gezamenlijk initiatief van Alzheimer Liga Vlaanderen, Regionaal Expertisecentrum Dementie Orion ism PGN, Eerstelijnszone Antwerpen Centrum, Amate en GZA Zorg en Wonen, GZA Ziekenhuizen, ZNA – Ziekenhuis Netwerk Antwerpen, Zorgbedrijf Antwerpen, wzc Onze-Lieve-Vrouw van Antwerpen en Stad Antwerpen. 

TEKST: KIM MARLIER – BEELD: JONATHAN RAMAEL