11 februari 2018

LAGERE INTRESTVOET DANKZIJ EUROPESE BANKGARANTIE VOOR RISICO-INVESTERINGEN

JUNCKERPLAN VOOR EUROPESE INVESTERINGEN BIEDT OOK ZORGVOORZIENINGEN KANSEN

Socialprofitorganisaties op zoek naar financiële middelen voor grote en risicovolle investeringen kunnen een beroep doen op het zogenaamde Junckerplan. Dat Europese investeringsplan wil belemmeringen voor investeerders wegnemen, investeringsprojecten onder de aandacht brengen en financiële middelen slimmer inzetten. Vooral het EFSI – het Europees Fonds voor Strategische Investeringen – biedt mogelijkheden. We gingen erover praten met Luk Zelderloo van het EASPD (European Association of Service Providers for Persons with Disabilities).

Het EFSI is de hoeksteen van het investeringsplan voor Europa. Het is opgericht om het gebrek aan vertrouwen en investeringen na de economische en financiële crisis weg te werken. In een tijd van schaarse overheidsmiddelen wil EFSI het geld van banken, ondernemingen en particulieren mobiliseren. De Europese Commissie werkt daarvoor samen met de Europese Investeringsbank (EIB).

“Het Junckerplan en EFSI bestonden al een tijdje, maar sinds kort is het programma verlengd tot 2020 en staat het ook veel nadrukkelijker open voor sociale projecten zoals gezondheidszorg, welzijn en onderwijs”, vertelt Luk Zelderloo. “Het zou best kunnen dat EFSI na 2020 zelfs een permanent karakter krijgt. Europa wil ook meer inzetten op communicatie naar de sociale sectoren om de mogelijkheden beter bekend te maken. Het is een heel positieve evolutie dat Europa meer oog heeft voor de sociale sector. Ik heb hier mee voor geijverd bij de Europese Commissie en bij de EIB in Luxemburg. Ik merk een kentering in het denken. Europa wil de communicatie in de twee richtingen versterken: met capacity building in de sociale sector zelf en met het dichten van de knowledge gap die bestaat bij bankiers en de EIB over de sociale sector. In 2018 organiseren wij hiervoor een 12-tal events in diverse landen met infosessies, ook voor potentiële investeerders. Je kunt echt spreken van een verandering in de geesten die bezig is.”

REGIONAAL INVESTERINGSPLATFORM

“Ondertussen blijven wij als sector bij Europa pleiten voor sectorspecifieke programma’s. Om een voorbeeld te geven: het is vaak moeilijk voor kleinere projecten om EFSI-ondersteuning te krijgen. Alleen projecten van meer dan 25 miljoen euro krijgen een directe toegang tot de EIB ; projecten met een kleinere investering moeten via een gewone financiële instelling passeren, maar vaak kennen die zelf de mogelijkheden van EFSI onvoldoende. Wij stellen voor om een clustering van projecten mogelijk te maken. Zo zouden tien projecten van 2,5 miljoen euro samen ook aan 25 miljoen komen en zo recht hebben op extra ondersteuning. Voorts ijveren we voor regionale en nationale investeringsplatformen voor onze sectoren.”

“Het EFSI is trouwens maar een van de financiële instrumenten. Ook andere Europese initiatieven zijn soms het onderzoeken waard. EFSI is bedoeld voor risico-investeringen op het gebied van infrastructuur, innovatie en vorming. Neem bijvoorbeeld een groot opleidingsprogramma voor nieuwe zorgtechnologie. Het is vandaag nog erg onzeker welke ontwikkelingen zullen standhouden en welke niet. Het houdt dus risico’s in als je hierin investeert. Ook de vermaatschappelijking van de zorg noopt ons tot grote investeringen. Bijvoorbeeld om woningen aan te passen zodat ze toegankelijk worden voor mensen met een beperking die zelfstandig willen wonen. Of neem de ziekenhuissector: als het aantal bedden blijft dalen, dan zal in die gebouwen moeten worden geïnvesteerd voor andere functies. Ook die transitie zou een EFSI-dossier kunnen opleveren.”

IS HET SOP DE KOOL WAARD?

“Natuurlijk gelden er vrij strenge criteria. Het moet gaan om duurzame projecten en het financiële plaatje moet kloppen. Voor het risico dat niet gedekt is, geeft de EIB een bankgarantie. Zo kunnen organisaties een langere rentevoet krijgen.”

“Of het sop de kool waard is nu de intresten sowieso laag staan? De Europese Bank maakt zich sterk dat ze de leningslast met zowat de helft kan doen dalen. Voor een project van 500.000 euro is dat misschien niet zoveel, maar als we over enkele miljoenen beginnen te praten, dan kan dat bedrag snel oplopen. Je moet het dossier per dossier bekijken.”

“Enkele Vlaamse organisaties hebben trouwens de weg naar EFSI al gevonden en getuigen dat de communicatie met de EIB vlot verloopt. Het kan een mooie driehoek zijn: de Vlaamse overheid als belangrijke financier, de initiatiefnemers zelf en de Europese Investeringsbank. In de ouderenzorg kan je via deze weg gemakkelijker privéwoningen toegankelijk maken voor ouderen met een rolstoel. Of je zou samen met een sociale­woningmaatschappij nieuwe woonvormen kunnen ontwikkelen. Of samen met een technologiepartner op grote schaal investeren in zorg-op-afstand.” “Een mooie initiatief vond plaats in Ierland, waar een welzijnsorganisatie samen met de sociale huisvesting de bouw van 2.500 woningen en appartementen voor cliënten heeft gefinancierd, mee dankzij de EFSI-hefboom.”

Luk Zelderloo en EASPD ijveren in 2018 voor een regionaal investeringsplatform. Wie interesse heeft of een concreet dossier wil indienen, kan contact opnemen. “Mijn grootste zorg is dat we de kansen grijpen die zich aandienen. Het ogenblik is er rijp voor. Europa stelt zich meer open voor de sociale sectoren. Laat ons daar optimaal gebruik van maken”, roept Luk Zelderloo op.

Meer informatie op www.socialinvestment.eu.

MEER RUIMTE, STRENGERE REGELS: SAMENWERKEN MET EIB KAN LONEN

AZ Maria Middelares in Gent werkte eerder al met de Europese Investeringsbank (EIB) samen voor de financiering van het nieuwe ziekenhuis.

Financieel directeur Frederik Coussée: “Onze bank stelde ons voor om cofinanciering te vragen aan de Europese Investeringsbank (EIB). Dat was vóór er sprake was van het Junckerplan en EFSI. We hebben een dossier gemaakt en zijn ermee naar Luxemburg getrokken. Daar heeft de EIB ons dossier in detail bestudeerd. De vereisten zijn streng, met heel wat simulaties, berekeningen en juridische formaliteiten. Het gaat dus niet zomaar. Maar eenmaal je de EIB aan je kant hebt, wordt er veel mogelijk. We hebben een gunstige rente én een langere looptijd kunnen bedingen dankzij de EIB. Een lening voor infrastructuurwerken op 20 jaar krijgen is al moeilijk, laat staan op 25 of 30 jaar. Met de EIB wordt dat wel mogelijk.”

“Daartegenover staan verplichtingen. De EIB vraagt een stevig businessplan en je moet je ertoe verbinden om de hele looptijd van de lening je financiële ratio’s op peil te houden. Ze leggen de lat echt wel hoog. We moeten met het ziekenhuis jaar na jaar mooie cijfers kunnen voorleggen. Wie de MAHA-studies wat volgt, weet hoe moeilijk dat is. We werken hier hard voor. Het is een engagement dat we aangegaan zijn, samen met de artsen, de raad van bestuur en de ondernemingsraad. We zijn allemaal trots op het nieuwe ziekenhuis. Het is een geweldige opportuniteit, maar je krijgt niets voor niets. Die druk om financieel performant te blijven, houdt ons scherp. Onze begroting moet voldoen aan alle convenanten die met de banken afgesproken zijn. Maar dat lukt.”

TEKST: FILIP DECRUYNAERE • BEELD: PETER DE SCHRYVER