Erfgoed van en voor zorg

Museum dr. Guislain en KADOC-KU Leuven slaan de handen in elkaar om het zorg- en welzijnserfgoed in Vlaanderen in kaart te brengen en er een werking rond te organiseren. Dit project wil in samenwerking met de zorg-, erfgoed- en onderzoekssector werken aan de identificatie, kennisopbouw en kennisdeling over het beheer en de valorisatie van het zorgerfgoed in Vlaanderen.

Erfgoed van zorg en welzijn in Vlaanderen en Brussel heeft vele gezichten, is vaak bedreigd of gaat verloren. Nochtans vertelt het verhalen van groot maatschappelijk belang: hoe zorg en samenleving doorheen de tijd evolueerden, hoe de patiënt geleidelijk een stem kreeg... 
Dat erfgoed biedt ook kansen, zeker ook voor zorg en welzijn vandaag. Welzijnsgerichte erfgoedwerking is zowel een meerwaarde voor de deelnemers als voor de dagelijkse werking. Er is interesse, maar de initiatieven zijn vooral projectmatig en weinig duurzaam.

De Vlaamse Regering erkent het maatschappelijk belang en de vele noden en heeft oog voor de kansen in de toekomst. Ze stelt middelen uit het erfgoeddecreet ter beschikking in de vorm van een nieuwe dienstverlenende rol die focust op het diverse zorg- en welzijnserfgoed in Vlaanderen.
Museum Dr. Guislain en KADOC-KU Leuven zetten samen hun schouders onder dit nieuwe initiatief. Vanuit hun expertise als museum en archief brengen ze het zorg- en welzijnserfgoed in Vlaanderen en Brussel in kaart en bouwen er een gedragen en innovatieve werking rond uit. Ze doen dit binnen een nieuwe organisatie, met een dagelijks bestuur en een ledencomité die participatief zijn samengesteld, vanuit de gemeenschap van geïnteresseerden en belanghebbenden.

Dienstverlening en integrale erfgoedzorg
Zorgorganisaties kunnen bij de nieuwe dienst terecht met al hun vragen over het erfgoed van zorg en welzijn in zijn vele gedaantes: archieven, beeld en geluid, objecten, creatieve collecties. Het team is een hulplijn voor uw erfgoedcollecties in nood en zoekt samen met u naar oplossingen. 

Erfgoed voor zorg en welzijn
Het team bekijkt samen met u wat uw erfgoed voor uw eigen werking kan betekenen. Op welke manier kan het archief op de werkvloer worden ingezet om het welzijn van zowel zorgverstrekkers als zorgontvangers te bevorderen? 

Kennisplatform
Het is ook een ontmoetingsplaats voor erfgoed, zorg- en welzijn, onderwijs en onderzoek. Samen met het Lerend Netwerk Erfgoed en Welzijn bouwen ze kennis op over erfgoedcollecties en erfgoedwerkingen. Ze delen ‘goede praktijken’, toetsen internationale expertise en gaan met partners uit die sectoren aan de slag.

Sensibiliseren & toepassen
De dienst sensibiliseert beleidsmakers en overheden over de waarde en het potentieel van hun erfgoed. Ze gaan de uitdaging aan om de meerwaarde van een welzijnsgerichte erfgoedwerking in de zorg- en welzijnssector, maar ook in opleiding en onderwijs bekend te maken én toe te passen. Ze ontwikkelen de voorwaarden voor het duurzaam bewaren van erfgoedcollecties als waardevolle bronnen voor toekomstig wetenschappelijk onderzoek.

TEKST: CARINE DUJARDIN & CELIEN STEVENS