Ziekenhuizen, algemeen welzijnswerk en geestelijke gezondheidszorg strijden mee tegen kindermishandeling

De Kindreflex wordt verder uitgerold naar de ziekenhuizen, centra voor algemeen welzijnswerk (CAW’s) en geestelijke gezondheidszorg. Wouter Beke, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding geeft daartoe het initiatief. Een algemene alertheid is namelijk essentieel en de Kindreflex geeft handvatten en tools om daarnaar te handelen.

‘Wie één kind redt, redt de hele wereld’ Hilde Van Mieghem, regisseur, schrijfster en producer

‘Leef met de realiteit. Geweld komt veel voor en kost ons handenvol geld. Alert zijn is essentieel: signalen tijdig opvangen en er iets mee doen.’ Peter Adriaenssens, kinder- en jeugdpsychiater

Hilde Van Mieghem en haar documentaire ‘Als je eens Wist’, professor emeritus Peter Adriaenssens en anderen drukten iedereen met de neus op feiten. Vele Vlaamse kinderen groeien op in een moeilijke thuissituatie of situaties waar de opvoeding onder druk staat.

Internationaal onderzoek toont dat 15% van de kinderen in een risicovolle situatie leeft en 3% te maken krijgt met ernstige vormen van kindermishandeling waarbij gespecialiseerde hulp nodig is. De Covid-19 maatregelen en de effecten op gezinnen stelden het nog eens extra scherp.

‘We bouwen verder aan een warm en alert Vlaanderen waarin we ouders en kinderen zo veel mogelijk ondersteunen én kinderen die slachtoffer zijn van kindermishandeling beschermen. Ik investeer in de Kindreflex om iedereen de mogelijkheid te bieden alert te zijn. We zijn samen verantwoordelijkheid voor kinderen. De Kindreflex zorgt ervoor dat we daar ook naar handelen. Kansrijk opgroeien is een recht van elk kind, zeker wanneer ze zich in een moeilijke thuissituatie bevinden.’ Wouter Beke, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding

“Als we kindermishandeling willen stoppen, moeten we zorgen voor een warme samenleving waarin we er zijn voor elkaar. Hulpverleners die peilen naar hoe het gaat met jou als ouder, opvoeding en kinderen, dat maakt een wereld van verschil. Ouders maken zich vaak zelf zorgen en vragen ondersteuning. Tegelijkertijd moeten we verantwoordelijkheid kunnen opnemen voor de kinderen.’ Tim Stroobants, directeur Vlaams Expertisecentrum kindermishandeling

“Met de Kindreflex sensibiliseren we belangrijke sectoren om alerter te zijn voor alle vormen van kindermishandeling. We zijn blij dat ziekenhuizen, CAW’s, geestelijke gezondheidszorg hier mee hun schouders onder zetten. We moeten alle kansen grijpen om signalen van kinderen op te vangen.”  Katrien Verhegge, administrateur-generaal agentschap Opgroeien

Met ‘Zorgen voor Morgen’, het actieplan mentaal welzijn, trekt minister Wouter Beke nu de nodige middelen uit voor het komende anderhalf jaar (150.000 euro) en wordt opgevolgd hoe de Kindreflex ook op langere termijn kan worden gegarandeerd. Hij geeft het Vlaams Expertisecentrum Kindermishandeling de opdracht de Kindreflex verder uit te rollen naar de ziekenhuizen, centra algemeen welzijnswerk en geestelijke gezondheidszorg voor volwassenen. Zo worden onder meer spoeddiensten, drughulpverlening en slachtofferzorg voor volwassenen betrokken. In samenspraak met minister Demir wordt ook werk gemaakt van uitrol in de Vlaamse justitiehuizen.

‘Uitbreiding van de Kindreflex is absoluut zinvol. Hoe meer blikken er vanuit verschillende disciplines en zorgsectoren naar de situatie van kinderen meekijken en hen beluisteren, hoe meer kans dat er ook effectief met verontrustende signalen aan de slag wordt gegaan. Slachtoffers getuigen over de zware impact van geweld in de kindertijd. Kinderen hebben het recht om op te groeien in een veilige omgeving.’ Caroline Vrijens, kinderrechtencommissaris

‘Ziekenhuizen spelen een belangrijke rol in de detectie van kindermishandeling. Vandaag stellen we vast dat diensten pediatrie en kinderpsychiatrische diensten met dergelijke situaties worden geconfronteerd. Maar ook een vroege detectie op de spoeddiensten is van belang. De Kindreflex leent zich uitstekend om deze situaties van kindermishandeling sneller en beter te detecteren.’ Margot Cloet, gedelegeerd bestuurder Zorgnet-Icuro

’Relatieproblemen, een scheiding en familiaal geweld hebben heel wat impact op kinderen. Onze hulpverlening brengt het perspectief van de kinderen binnen en geeft aan dat de ouderrol ook nog dient opgenomen te worden. Die stopt niet omdat een relatie stopt.  We wensen nog pro-actiever kinderen te benaderen en hen te betrekken. De Kindreflex kan ons hierbij helpen.’ Anita Cautaers, directeur CAW Groep

Minister Beke en de organisaties bouwen verder op de afgeronde pilootfase binnen de geestelijke gezondheidszorg voor volwassenen. Na ontwikkelwerk van het Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (Steunpunt WVG) en het Vlaams Expertisecentrum kindermishandeling (VECK) ging de hele geestelijke gezondheidszorg enthousiast aan de slag sedert 2018. Het was de ideale omgeving om mee van start te gaan. Vlaanderen telt op jaarbasis naar schatting 378.000 kinderen die opgroeien bij een ouder met een psychisch of verslavingsprobleem. De geestelijke gezondheidszorg had met KOPP-preventiegesprekken (Kinderen van Ouders met een Psychisch Probleem) tevens ervaring in het betrekken van kinderen en er was een groot engagement voelbaar. De eerste resultaten die het expertisecentrum kindermishandeling voorlegde, waren erg positief.

‘We bereikten met onze infocampagnes en vormingsaanbod zowat 95% procent van alle organisaties binnen de geestelijke gezondheidszorg. Onze bevraging toont dat nagenoeg iedereen die we bereikten, overtuigd is van het belang van de Kindreflex. Collega’s gaan er samen mee aan de slag.’ Tim Stroobants, directeur Vlaams expertisecentrum kindermishandeling