Is uw zorg ook de zorg van de grote marktspelers?
Onlangs gezien in de krant: “Grote drukte rond de rusthuizen” (De Tijd, 27/06). Wat denkt een mens bij het lezen van zo’n krantenkop? Dat er grote bezorgdheid is bij de beleidsmakers om de zorg voor onze ouderen? Dat er een schrijnend tekort aan zorgpersoneel is? Dat men zich afvraagt of er in de komende jaren voldoende zorgaanbod zal zijn? Dat de maandelijkse factuur van het woonzorgcentrum betaalbaar blijft? Neen, over die pijnpunten die velen beroeren, zal u niets lezen. Waarover gaat het dan wel? Het gaat over de “rusthuizendeal” van Cofinimmo, een grote Europese speler op de markt van het zorgvastgoed. Het gaat over kopen, verkopen, aandelen, dividenden en huurredendementen. De harde economische wereld, maar dan wel toegepast op de zorg.
Met de vergrijzing in sneltreinvaart wordt ouderenzorg steeds meer een uitverkoren speelveld van commerciële spelers. Het is op vandaag het doodgewone normaal geworden om over zorginstellingen te spreken als winstgedreven ondernemingen die rendement uitkeren aan aandeelhouders. Die schaamteloos verhandeld worden, die onderwerp zijn van internationale financiële transacties, met de daaraan verbonden risico’s. Zonder daarbij te vermelden dat in dat vastgoed heel kwetsbare mensen wonen die veel zorg nodig hebben, voor wie het niet meer lukt om zelfstandig thuis te wonen. Dat het gaat om zorgmedewerkers die elke dag het beste van zichzelf geven, en bij wie door de krappe financiering het water vaak aan de lippen staat. Daarover lezen we helemaal niets wanneer het gaat om “rusthuisdeals”. We horen weinig of geen grote commerciële rusthuisgroepen hun bekommernissen uitspreken over het welzijn van bewoners of personeel.
Zorg voor zwaar zorgbehoevenden kan en mag geen commercieel product zijn. De winst moet de bewoners ten goede komen door te blijven investeren in kwaliteitsverbetering, tewerkstelling, innovaties én infrastructuur. Winst mag niet wegvloeien naar aandeelhouders, maar moet geherinvesteerd worden in de zorg. Er is ook nood aan stabiliteit op lange termijn wat betreft het vastgoed. We moeten kwetsbaren continuïteit van wonen en zorg kunnen bieden. En dat is niet meteen de grootste zorg van de wisselende commerciële constellaties. Die focussen op één ding: zoveel mogelijk winst. Want wie kapitaal investeert, wil rendement.
Er zijn minder publieke middelen beschikbaar, de zorgvragen worden groter. De prioriteiten moeten elders liggen dan het puur cashen op vastgoed in de zorg. We hopen dat de volgende beleidsploeg die boodschap ter harte neemt. Dat zij de grenzen waarbinnen commerciële spelers zich bewegen voldoende scherp aflijnt en toeziet op kwaliteit en de besteding van de overheidsmiddelen. Die bezorgdheid moet de grote “onrust” zijn, niet de koers van de aandelen van de commerciële spelers.
Margot Cloet, gedelegeerd bestuurder Zorgnet-Icuro