Uitrol van de ziekenhuisnetwerken. Zorgnet-Icuro vraagt enkele aanpassingen aan het wetsontwerp
Momenteel buigt de Raad van State zich over het wetsontwerp dat het juridisch kader zal vastleggen voor de ziekenhuisnetwerken. Bedoeling is dat het parlement de wet nog dit jaar goedkeurt, zodat de netwerken effectief van start kunnen gaan en hun samenwerking in een stabiel kader kunnen verankeren. Zorgnet-Icuro vraagt nog enkele aanvullingen en bijsturingen bij het ontwerp dat nu voorligt. De voornaamste vraag naar aanpassing betreft het voorgestelde beheersmodel van de netwerken, waarin de artsen nu beschikken over uitgebreide mogelijkheden om de besluitvorming te blokkeren.
Vandaag, 7 juni, verzamelen 300 directies en medewerkers uit de Vlaamse ziekenhuizen voor een studiedag van Zorgnet-Icuro waarop alle aspecten die komen kijken bij het samenwerken tussen ziekenhuizen worden ontrafeld. De studiedag was quasi meteen volzet. Netwerken zijn immers een hot thema in de zorg. Iedereen is ermee bezig. Sinds Maggie De Block de netwerken in het regeerakkoord in het vooruitzicht stelde, gingen de Vlaamse ziekenhuizen aan de slag en vormden de netwerken zich bottom-up. Zorgnet-Icuro is blij dat het moment nu is aangebroken om te starten met de eigenlijke operationalisering.
Om de ziekenhuizen toe te laten optimaal te “netwerken”, vraagt Zorgnet-Icuro een aantal aanpassingen en verfijningen aan de wet. In de eerste plaats gaat het over een aanpassing van het governancemodel. Margot Cloet, gedelegeerd bestuurder: “De Vlaamse ziekenhuizen willen de netwerken uitbouwen in overleg en samenwerking met alle medewerkers, en in het bijzonder met de artsen die hierin een cruciale rol opnemen. Het voorgestelde beheersmodel voor het netwerk dreigt echter verlammend te werken”. De medische raad van het netwerk krijgt immers via het mogelijk “verzwaard” advies voor heel veel materies uitgebreide blokkeringsmogelijkheden. Dat maakt dat ook voor vrij eenvoudige en routineuze zaken de besluitvorming enorm veel vertraging kan oplopen. In vergelijking met de huidige ziekenhuiswet betekent het een forse uitbreiding van die zware procedure. Het gaat dan bijvoorbeeld om beslissingen over verbouwingen, aanstelling van diensthoofden, aanwerving van artsen... Zorgnet-Icuro is absolute voorstander van het consensusmodel, maar vraagt concreet dat de procedure van “verzwaard advies” enkel geldt voor 7 materies i.p.v. 26 (de aanstelling van de netwerkhoofdarts en de 6 materies waarvoor nu reeds versterkt advies mogelijk is).
Om een aantal andere hindernissen voor een verregaande samenwerking weg te werken, is het ook nodig om de regelgeving op een aantal andere domeinen aan te passen. Concrete voorbeelden zijn de aanpassing van de BTW-regelgeving bij transacties tussen samenwerkende ziekenhuizen, en de mogelijkheid om de ziekenhuisapotheek en laboratoria op het niveau van het netwerk te organiseren. Patiëntenvervoer is nog zo’n ander voorbeeld. Doordat ziekenhuizen niet alles meer aanbieden zullen patiënten meer moeten vervoerd tussen de ziekenhuizen van het netwerk. Hiervoor is een duidelijk wettelijk kader nodig met heldere financiële afspraken.
De Vlaamse ziekenhuizen vragen ook financiële duidelijkheid en stabiliteit. De netwerkvorming mag met andere woorden niet aangegrepen worden om te gaan besparen. Netwerkvorming moet leiden tot meer zorgkwaliteit en een rationeler gebruik van de middelen. Dat vergt voor de ziekenhuizen minstens 5 jaar financiële stabiliteit met een jaarlijkse reële groeinorm van 1,5%. Dat is nodig om het wederzijds vertrouwen van de partners van het netwerk in de opstartfase te versterken.
Na de aanpassing van de wetgeving moeten de gemeenschappen de erkenningsnormen vastleggen en op basis van erkenningsaanvragen de netwerken erkennen. De Vlaamse ziekenhuizen en Zorgnet-Icuro willen hierover graag in overleg treden, maar zullen niet aanvaarden dat de onbetwiste noodzaak tot goede afstemming met de eerste lijn en met de andere zorgsectoren zou worden aangegrepen om de initiatieven die spontaan en “bottom up” gegroeid zijn onmogelijk te maken. De samenwerkingsverbanden die tijdens de lange periode van wachten en onzekerheid spontaan gegroeid zijn, moeten een volwaardige kans tot erkenning krijgen. Zorgnet-Icuro vraagt aan de Vlaamse overheid dan ook dat zij duidelijkheid verschaft over de Vlaamse Zorgstrategische Planning en de toekomst van VIPA.
Met de netwerken staan de ziekenhuizen voor een enorme transitie. Het brengt veranderingen en onzekerheden met zich mee voor alle betrokkenen: zorgmedewerkers, artsen en directies. We willen echter de toekomst met vertrouwen tegemoet zien, in constructief overleg met alle partijen.