Problematiek pensioenen statutair personeel in de ziekenhuizen: graag een oplossing op lange termijn en een volwaardig pensioen voor alle zorgmedewerkers
De stad Maaseik stelt vandaag in Het Belang van Limburg de problematische situatie in verband met de uitbetaling van het pensioen van 60 gepensioneerde oud-werknemers van Ziekenhuis Maas en Kempen op scherp. Het is een van de vele voorbeelden uit het complexe dossier van de financiering van de pensioenen van statutair benoemde medewerkers in de Belgische ziekenhuizen. Zorgnet-Icuro vraagt de federale overheid sinds jaren om hiervoor een globale oplossing uit te werken.
Op 1 januari 2012 trad de nieuwe wetgeving rond het Gesolideerd Pensioenfonds van de statutaire medewerkers in provinciale en plaatselijke besturen in werking. De financiering van de pensioenen van statutaire medewerkers werd daardoor ingrijpend hervormd. De hervorming heeft een zeer grote financiële impact op ziekenhuizen die nog statutaire medewerkers tewerkstellen of tewerkgesteld hebben. Enerzijds dienen de ziekenhuizen vanaf 2012 een verhoogde basisbijdrage te betalen, anderzijds een responsabiliseringsbijdrage wanneer een bestuur een grotere pensioenlast heeft dan het bedrag van de betaalde basisbijdrage. De responsabiliseringsbijdrage weegt vooral door wanneer een ziekenhuis geen nieuwe statutairen meer aanwerft. Dat is een paradox: wie het dure systeem van de statutairen wil laten uitdoven, wordt hiervoor gepenaliseerd.
Bijna de helft van de Vlaamse ziekenhuizen worden hier in mindere of meerdere mate mee geconfronteerd: het gaat om 8 publieke ziekenhuizen en 20 vzw-ziekenhuizen (waar door fusies nog een deel statutair personeel werkt). Concreet gaat het om ca. 6300 statutair benoemde medewerkers. Voor vele ziekenhuizen is de financiering van dat statutair personeel een zware kost die weegt op de reguliere werking. De situatie kan heel verschillend zijn, te wijten aan historiek en specifieke lokale situatie en betrokken partners.
Recent besliste de regering een financiële tussenkomst te voorzien ten gunste het Gesolidariseerd Pensioenfonds. Het gaat om de terugstorting van een deel van de loonmatigingsbijdragen op de pensioenen, die momenteel ingehouden wordt op de wedden van de actieve statutair benoemde medewerkers. Een structurele oplossing dringt zich echter op die een duurzame financiering van de pensioenen waarborgt. Zorgnet-Icuro vraagt aan de federale overheid om blijvend werk te maken van een neutralisatie van de meerkosten die het systeem met zich meebrengt. Dat is trouwens opgenomen in het federaal regeerakkoord. De middelen die hiervoor beschikbaar gesteld worden, moeten mee evolueren met de kosten; daaraan moet de verplichting gekoppeld worden dat er geen nieuwe statutairen worden aangeworven. De middelen moeten bovendien onder de ziekenhuizen worden verdeeld in functie van de kosten waarvoor ze bedoeld zijn, en niet de ziekenhuizen belonen die nog nieuwe statutairen aanwerven. Op die manier wordt het probleem immers steeds naar een verdere toekomst doorgeschoven.
Het is al jarenlang een vraag van Zorgnet-Icuro aan de overheid om te werken aan een contractueel eenheidsstatuut voor het zorgpersoneel en het uitdoven van het systeem van vaste benoemingen. Alle medewerkers in de zorg, of ze nu statutair benoemd zijn of niet, hebben recht op gelijk loon en gelijke voordelen voor gelijk werk. Zorgnet-Icuro pleit voor de uitbouw van een volwaardige tweede pensioenpijler voor alle contractuele personeelsleden in de private en openbare sector. De wet van 30 maart 2018 voorziet hiertoe een incentive, namelijk door korting te geven op de responsabiliseringsbijdrage indien een tweede pijler wordt toegekend, maar de regeling heeft niet het bedoelde effect: ziekenhuizen met onvoldoende middelen om een tweede pijler op te starten, krijgen geen korting, en moeten bovendien de korting van andere lokale besturen mee betalen. We vragen de overheid hiervoor een oplossing uit te werken.
Meer informatie?
Margot Cloet, gedelegeerd bestuurder, 0478 39 85 63