Kostprijs verblijf woonzorgcentrum: graag enige nuance
Gisterenavond maakte minister Vandeurzen bekend dat de Vlaamse regering in 2017 bijkomend 10,8 miljoen euro zal investeren in de financiering van de zorgkosten in de woonzorgcentra. Tegelijk maakt het Agentschap Zorg & Gezondheid vanaf vandaag de dagprijzen van alle Vlaamse woonzorgcentra bekend op zijn website. Zorgnet-Icuro is blij met deze inspanningen van de Vlaamse regering, maar roept op niet op de lauweren te gaan rusten. De noden zullen in de toekomst hoog blijven. We pleiten ook voor enige nuancering bij de cijfers die bepaalde kranten vandaag publiceren over de stijging van de dagprijzen.
Het is een gekend probleem dat ook in het afgelopen jaar verschillende keren expliciet en in alle scherpte aan bod kwam in de media. Ouderen van nu gaan steeds later naar een woonzorgcentrum, met name op het ogenblik dat ze het met thuiszorg alleen niet meer redden. De groep zwaar zorgbehoevende ouderen in de woonzorgcentra groeit daardoor, maar de overheidsmiddelen voor de financiering van het personeel groeien niet mee op hetzelfde ritme.
Samen met de studiedienst van Belfius en softwareleverancier Corilus maakt Zorgnet-Icuro jaarlijks een financiële analyse van de woonzorgcentra. Vandaag verwezen sommige media naar deze MARA- studie, die de zorgzwaarte van bewoners, personeelsinzet, investeringen, overheidssubsidies en dagprijzen onderzoekt. De MARA-cijfers tonen dat in 2006 72% van de bewoners zwaar zorgbehoevend was; in 2015 was dat 83,4%. Dezelfde MARA-studie berekende dat een bewoner via de dagprijs gemiddeld 23,8 euro van de personeelskost zelf betaalt. Belangrijk om te vermelden is dat deze MARA-studie enkel de financiële gegevens analyseert van de vzw non-profit woonzorgcentra. Dat zijn m.a.w. woonzorgcentra die geen winst uitkeren aan aandeelhouders, maar die herinvesteren in de zorg.
De nulmeting van de dagprijzen die minister Vandeurzen vandaag publiek maakt, betreft álle woonzorgcentra, dus ook de wzc’s uitgebaat door een OCMW of een commerciële rechtspersoon. Die cijfers tonen dat een bewoner een woonzorgcentrum in 2016 gemiddeld 55,14 euro betaalde voor een verblijf in een eenpersoonskamer en 49,72 euro voor een verblijf in een tweepersoonskamer. Er zijn ook grote verschillen naargelang de regio en uitbatingsvorm. Wij adviseren om in de toekomst met medianen te werken, zodat de uitschieters het beeld niet verder vertekenen.
10,8 miljoen extra betekent dat er voor 1.226 bewoners van woonzorgcentra die zware zorg nodig hebben, een hogere tussenkomst komt van de overheid in de financiering van het zorgpersoneel. In 2016 werd een gelijkaardig bedrag toegekend. Zorgnet-Icuro is verheugd vast te stellen dat de Vlaamse overheid in deze budgettair krappe tijden extra middelen voorziet om de hevigste noden op dit vlak te lenigen. Het zal in de komende jaren immers alle hens aan dek zijn om de bewonersfactuur in de woonzorgcentra betaalbaar te houden.
Zorgnet-Icuro vraagt met klem dat deze investering het begin zal zijn van een trend om een kwaliteitsvol en solidair antwoord te bieden aan de toenemende zorgverzwaring. Extrapolaties naar de toekomst wijzen immers uit dat er in de toekomst nog zo’n slordige 266 miljoen euro nodig zal zijn om voldoende personeel te kunnen voorzien voor deze groep zwaar zorgbehoevende ouderen. Zorgnet-Icuro droomt van een meerjarenengagement en -begroting onder de volgende kerstboom waarin de investeringen exponentieel toenemen.
We juichen ook het initiatief van minister Vandeurzen toe om de dagprijzen transparant en publiek te maken. De Vlaamse burger moet goed geïnformeerd keuzes kunnen maken wanneer hij de overstap maakt naar een woonzorgcentrum. Wat mag men verwachten voor een bepaalde prijs? De kost die uiteindelijk doorgerekend wordt aan de bewoner is afhankelijk van de koststructuur en de overheidssubsidies. Helaas volgen OCMW’s, vzw’s en commerciële voorzieningen nog altijd een verschillend boekhoudschema. Dat maakt het vandaag onmogelijk om objectief en transparant hun kosten en opbrengsten te vergelijken. Zorgnet-Icuro pleit daarom al jaren voor een verplicht te volgen uniform boekhoudschema in de ouderenzorg, zoals dat voor de ziekenhuizen reeds het geval is.
Enkel zo kan je als burger appels met appels, en citroenen met citroenen vergelijken. Het zal de misinterpretaties – zoals vandaag in de pers te lezen – hopelijk uit de wereld helpen. Een krant bericht vandaag dat de dagprijzen sinds 2013 met 10% zijn gestegen. Om tot die conclusie te komen vergeleken zij de MARA-cijfers van een beperkt aantal vzw-woonzorgcentra met de Vlaamse cijfers van heel de sector. We zetten hun conclusie graag in het juiste perspectief: De dagprijs voor 159 voorzieningen die deelnemen aan de MARA- studie van een eenpersoonskamer was 50,69 euro in 2013. Voor deze groep voorzieningen steeg de dagprijs naar 52,58 euro in 2015. Dit is een stijging met 3,73% (en dus niet het driedubbele zoals wij in diverse media lezen).
Nood aan meer transparantie en vooral aan meer middelen voor zware zorg: werk op de plank dus voor 2017. 2016 eindigde op een positieve noot, laat ons met alle betrokkenen dit elan voortzetten in 2017.
Meer info?
Clara Van den Broeck, stafmedewerker ouderenzorg Zorgnet-Icuro, tel. +32 479 630712, clara.vandenbroeck@zorgneticuro.be