Graag een grondige hervorming van de ziekenhuisfinanciering en transparantie voor álle betrokkenen. Reactie Zorgnet-Icuro op de ziekenhuisbarometer CM
Vandaag publiceert CM zijn jaarlijkse ziekenhuisbarometer. Die presenteert de resultaten van een analyse van 1,4 miljoen ziekenhuisfacturen. Voornaamste vaststelling: de aangerekende ereloonsupplementen stijgen jaar na jaar. CM vraagt dat in de toekomst de ereloonsupplementen worden afgeschaft en een eenpersoonskamer voor patiënten de norm wordt. Hoe haalbaar dit is op korte termijn zonder een injectie van veel extra overheidsmiddelen, of zonder de artseninkomens drastisch te beperken, daar fietst CM wijselijk rond. Ook Zorgnet-Icuro pleit in de eerste plaats voor een betaalbare en toegankelijke ziekenhuiszorg voor iedereen en voor een beperking van de ereloonsupplementen. De erelonen zijn maar één element in een complexe ziekenhuisfinanciering, waar alle draadjes met elkaar verbonden zijn. Een grondige hervorming van het hele systeem dringt zich op, al jarenlang.
De plaat van de ziekenhuisfinanciering is ondertussen grijsgedraaid. De Belgische ziekenhuizen ontvangen veel te weinig overheidsmiddelen om hun investeringen in infrastructuur en personeel te kunnen betalen. Om rond te komen dienen zij aan te kloppen bij hun artsen, die een deel van hun erelonen afstaan. Elke ziekenhuisdirectie moet daarvoor in gesprek gaan met de artsen die er hun zelfstandige activiteit uitoefenen. Die compenseren op hun beurt de afdrachten door hogere supplementen te vragen. Door het verbod op de supplementen in tweepersoonskamers stijgen de supplementen op eenpersoonskamers. Het is een perverse vicieuze cirkel die niet doorbroken geraakt, de vele analyses van professoren, kenniscentra en de sector zelf ten spijt.
De besparingsrondes van de afgelopen jaren brachten vele ziekenhuizen in precaire financiële papieren. De financiële analyse van de ziekenhuissector van Belfius (MAHA) toont dat één op de drie Belgische ziekenhuizen in de rode cijfers zit. Nagenoeg alle andere flirten met de grens van gezonde financiën. De gemiddelde bedrijfsmarge van de Belgische ziekenhuizen bedraagt nog slechts 0,7%. Dat doet de druk op meer afdrachten van de artsen toenemen. De hervorming van de ziekenhuisfinanciering, inclusief de herijking van de nomenclatuur, staat al lang op de politieke agenda en is een essentieel onderdeel van het huidige federale regeerakkoord. Het afschaffen of sterk beperken van de ereloonsupplementen zal enkel mogelijk zijn als ziekenhuizen ook echt voldoende vergoed worden voor hun kosten. En die kosten worden steeds hoger. Om twee voorbeelden te noemen: alleen al de ICT-investeringen die nodig zijn voor het elektronisch patiëntendossier (EPD) en alle regels rond de nieuwe Europese privacywetgeving kosten de ziekenhuizen handenvol geld.
CM stelt dat een nieuw financieringsmodel “pas kan pas werken als alle betrokken partners het fundamentele debat over de ereloonsupplementen willen voeren” en er volledige financiële transparantie is. De jaarlijkse MAHA-analyse van Belfius verschaft elk jaar een volledige financiële analyse van de Belgische ziekenhuizen. Die transparantie is er dus al jaren. Zorgnet-Icuro is meer dan ooit bereid tot een grondig debat over de ziekenhuisfinanciering. Maar dan graag vanuit een gelijkwaardige positie van de drie betrokken partijen aan de onderhandelingstafel. Nu sluiten ziekenfondsen en artsenorganisaties nog altijd onderlinge akkoorden via de Medicomut, zonder betrokkenheid van de ziekenhuizen. Transparantie moet inderdaad de norm zijn, maar dat geldt evenzeer voor de ziekenfondsen en hun aanvullende verzekeringen. Ook zij maken onlosmakelijk deel uit van HET systeem. Ook van hen vragen we dat ze open kaart spelen, vanuit een constructieve houding.
In een reactie stelt minister De Block dat de ziekenhuizen "de tak afzagen waarop ze zitten". Het zijn echter nog altijd de artsen zelf die de ereloonsupplementen heffen, niet de ziekenhuizen. En laat ons ook de grote regionale verschillen niet uit het oog verliezen, waarbij de torenhoge supplementen in Brussel al lang gekend zijn.