ZIEKENHUIS ST-MICHIEL (BRUSSELSE EUROPA ZIEKENHUIZEN)

"De noodvleugel van het ziekenhuis was een militaire missie, vergelijkbaar met oorlogs- of rampgebied"

Maart 2021

Tijdens de tweede coronagolf opende Defensie noodvleugels in drie ziekenhuizen, waaronder St-Michiel, een site van de Brusselse Europa Ziekenhuizen. “Wij waren erg onder de indruk van hun engagement, efficiëntie en professionalisme”, vertelt Lieven Mangelschots, directeur Zorg en Kwaliteit.

“Begin oktober, toen in Vlaanderen nog amper sprake was van een tweede coronagolf, voelden wij in de Europa Ziekenhuizen al een zeer grote impact. Twee van onze sites - St-Elisabeth en St-Michiel - werden overspoeld door Covid-patiënten, het leek wel een tsunami. De eerste weken konden die nog verspreid worden over Vlaanderen, maar eenmaal de tweede golf ook daar echt op gang kwam, lukte dat niet meer. Na amper een week hadden we al evenveel patiënten als op de piek van de eerste golf - die ons ook al zeer zwaar had getroffen. Na tien dagen hadden we al vijf extra Covid-eenheden moeten openen. Wat helaas betekende dat we er tien andere moesten sluiten, omdat zo’n Covid-eenheid een dubbele bestaffing vraagt.”

“Op dat moment deden we een oproep aan Defensie: een noodkreet voor extra personeel. Zij konden ons toen helaas niet helpen, omdat hun eerste focus bij de woonzorgcentra lag. Maar het eerste contact was gelegd. Zowat anderhalve maand later contacteerde Defensie ons opnieuw: ze wilden een extra noodvleugel opzetten in de regio Brussel, zoals die er ook in Luik en Charleroi al waren. Het ging om een ‘step down’-unit, waar Covid-patiënten uit verschillende ziekenhuizen konden worden opgevangen die al aan de beterhand waren, maar nog extra ondersteuning nodig hadden. Het was dus nog steeds ziekenhuiszorg, maar in een iets minder acute fase. Ze kregen bijvoorbeeld ademhalingskine en hun transfer naar huis of het woonzorgcentrum werd voorbereid. Omdat in onze site St-Michiel verschillende eenheden vrij waren, kwam die in aanmerking.”

"Het is een grote meerwaarde dat Defensie onze ziekenhuizen nu kent. Als er ooit een derde golf zou komen, zullen wij hen nog veel sneller contacteren, ook voor acute hulp.”

“Toen ging het vrij snel: drie artsenkolonels kwamen op vrijdag de site bezoeken en op maandagochtend stond de hele delegatie er al: een vijftiental artsen, verpleegkundigen, ambulanciers en zorgkundigen van Defensie, in militaire kledij. Op hun uniform stond de naam van hun tijdelijke bataljon: de ‘Covid Warriors’. Op twee dagen hebben ze heel die ziekenhuiseenheid opgebouwd en waren ze opgeleid. Op woensdag konden ze al de eerste patiënten ontvangen. Wij waren enorm onder de indruk van hun engagement, enthousiasme en professionalisme. Voor hen was dit een militaire missie, vergelijkbaar met wanneer ze een maand in oorlogs- of rampgebied zouden verblijven. Ze werkten niet in shiften van 7,5 uur, zoals het klassieke ziekenhuispersoneel. Zij leveren shiften in functie van de noden: als ze maar enkele uren kunnen slapen, nemen ze dat erbij. Al waren ze wel blij dat ze niet in tenten hoefden te slapen, maar in een andere eenheid die ook leegstond. Het comfort van ons ziekenhuis werd zeker op prijs gesteld.”

“Op het moment dat de noodvleugel werd ingericht, was de zeer acute Covid-fase in ons ziekenhuis al achter de rug, maar wij vonden het belangrijk om op die manier onze maatschappelijke bijdrage te leveren voor de hele regio Brussel. Uiteindelijk heeft de eenheid, met ruimte voor maximaal 21 patiënten, nooit helemaal vol gelegen en na een kleine maand vertrokken de militairen weer. Maar het was absoluut een succes en een zeer verrijkende samenwerking. Het is ook een grote meerwaarde dat Defensie onze ziekenhuizen nu kent. Als er ooit een derde golf zou komen, zullen wij hen nog veel sneller contacteren, ook voor acute hulp. De verpleegkundigen die bij Defensie werken, zijn gewend aan oorlogsgebieden: zij weten dus perfect hoe met dit soort situaties om te gaan.”

TEKST: STEFANIE VAN DEN BROECK • BEELD: PETER DE SCHRYVER

Lees ook deze artikels uit Zorgwijzer 95

Defensie in de zorg: een interview met Luitenant-kolonel Luc Gryson over de de rol van defensie tijdens de coronacrisis

Midden november kreeg woonzorgcentrum De Lichtervelde in Nazareth te maken met enkele zware corona-uitbraken. Er kwam toen heel snelle en flexibele hulp vanuit Defensie, vertelt algemeen directeur Gunther De Coen.
Lees hier over de interventie van Defensie in woonzorgcentrum De Lichtervelde