12 december 2017

DRIE INNOVATIEVE ZORGONDERNEMERS WIKKEN EN WEGEN INNOVATIEKLIMAAT

INNOVEREN IN BELGIË, EEN LUST OF EEN LAST?

Is Vlaanderen, en bij uitbreiding België, een vruchtbare regio voor innovatie in zorgtechnologie? Blijkbaar wel. Ondanks de complexiteit van onze structuren en de wirwar aan regels vinden zorgondernemers hier een prima voedingsbodem voor onderzoek en ontwikkeling. Al kan het natuurlijk altijd beter. Een nadeel is de beperkte markt. Daarom kijken ondernemers snel over de grenzen: in Europa, maar vooral in de Verenigde Staten. We gingen met drie ondernemers praten over hun ervaringen: Hans Danneels van Byteflies, Lars Grieten van Fibricheck en Geert Houben van Cubigo.

Hans Danneels richtte in 2015 samen met Hans Declercq Byteflies op. “Het idee voor Byteflies groeide toen ik bij Nokia in de VS werkte. Ik kwam met veel innovatieve bedrijven in contact, ook in de gezondheidszorg en de farmaceutische industrie. Ik zag hoe die bedrijven het vaak lastig hadden om van een pril idee te komen tot een schaalbare oplossing. Je bent daar al snel twee jaar en veel geld mee kwijt. Terwijl het net cruciaal is om je innovatie zo snel mogelijk bij de eindgebruiker te krijgen. Met Byteflies helpen wij andere bedrijven om sneller en goedkoper hun innovatie te realiseren. Wij doen dat door een soort van bouwblokken aan te reiken. We hebben bijvoorbeeld zelf sensoren ontwikkeld, die anderen kunnen integreren in hun product. Veel ondernemers hebben immers een schitterend idee, maar voelen zich niet geroepen om hardware te gaan ontwikkelen.”

“Aangezien ik al in de VS woonde, zijn we met Byteflies op twee plaatsen tegelijk gestart: in Antwerpen en in San Francisco. In San Francisco is er veel bedrijvigheid en vinden we gemakkelijker klanten. Maar België blijft een sterke regio voor de ontwikkeling van digital health oplossingen. Je hebt in België goede ingenieurs en ontwikkelaars. In Sillicon Valley ook, maar de concurrentie om de juiste mensen aan te trekken is er veel groter. België is een goede voedingsbodem dankzij sterke koepelorganisaties, goede universiteiten en partners als imec.”

“Byteflies is op goed twee jaar gegroeid tot een bedrijf met twaalf medewerkers. Als we een rol van betekenis kunnen spelen in het performanter en persoonlijker maken van digital health, dan is onze missie geslaagd. De tijd van praten is voorbij. Het is tijd om te testen en te implementeren. De proeftuinen in België zijn hiervoor een goede methodiek. Dat een partner als In4care de verschillende spelers samenbrengt, is een troef. We kunnen als klein land een rol van betekenis spelen. Je voelt die ambitie. België is één grote proeftuin.”

APP OP VOORSCHRIFT

“Fibricheck is een medische applicatie om beroertes door voorkamerfibrillatie (VKF = hartritmestoornissen) te voorkomen”, vertelt Lars Grieten. “Veel mensen beseffen niet dat ze hartritmestoornissen hebben, maar VKF is wel verantwoordelijk voor één op vijf beroertes. Het is dus belangrijk om de ritmestoornis te detecteren. We hebben hiervoor een app ontwikkeld met een camera waarop mensen hun vingertip leggen om VKF op te sporen. Onze app is medisch gekeurd, wat uniek is in de wereld. We hebben hiervoor gekozen omdat in de medische wereld nog veel voorbehoud bestaat tegenover apps. Om dezelfde reden kan je Fibricheck alleen op voorschrift van een arts krijgen. We hopen dan ook op terugbetaling door het RIZIV, want de medische evidentie is er. Ziekenfonds Partena betaalt de app al gedeeltelijk terug. Het is een eerste, belangrijke stap.”

“We kijken ook naar het buitenland. Europa is geen gemakkelijke markt, omdat elk land zijn eigen regels heeft. Dat zorgt voor versnippering. Voor de VS hebben we een dossier lopen bij de FDA die zijn goedkeuring moet geven.” “Vlaanderen is een sterke regio voor innovatie, omdat de competenties aanwezig zijn. Er is een pull van boven (de overheden) en een push van onderen (de gebruikers). Alleen in de medische wereld en in de zorgvoorzieningen is men niet altijd happig op technologische innovatie. Van kleine, startende bedrijven worden dikwijls dezelfde mogelijkheden verwacht als grote, internationale spelers. Men lijkt het concept van start-ups niet altijd te snappen. Je krijgt soms al een stempel nog voor je jezelf of je product hebt kunnen voorstellen. De overheid doet inspanningen, maar het tussenniveau – de voorzieningen – hebben echt baat bij een organisatie als In4care om een innovatief klimaat te realiseren op de werkvloer. De ‘digitale lente’ is volop bezig. Het is een zachte revolutie. De patiënt groeit hier sneller in dan de medische wereld. Dat kan voor frictie zorgen op het gebied van patiëntempowerment. Om de dingen meer in beweging te zetten, moeten de witte raven, de early adopters, elkaar vinden. Dat gebeurt vandaag al, maar het moet efficiënter.”

BELGIË NIET LOSLATEN

Een van de pioniers in zorginnovatie in Vlaanderen is zonder twijfel Geert Houben, die in 2011 mee aan de basis lag van Cubigo, een spin-off van de Universiteit Hasselt. Cubigo biedt kwetsbare mensen een online platform waarmee ze toegang krijgen tot allerlei producten, diensten, toepassingen en informatie die hen helpen om zo lang mogelijk zelfstandig te leven. Geert Houben: “Wij hebben België altijd ervaren als een uitstekende proeftuin voor onderzoek en ontwikkeling. Maar als markt is België te klein. In 2013 hebben we een kantoor in Nederland geopend, omdat we Europa wilden veroveren. Maar Europa is erg versnipperd: allemaal andere talen, culturen en systemen. Daarom keken we vrij snel in de richting van de VS. Daar heb je én een enorme markt én Sillicon Valley, het hart van de technologische innovatie. Daar moet je zijn als je wilt doorgroeien tot een internationale speler. Wij keren België echter niet de rug toe. Het blijft een prima regio voor innovatie. We stellen in Hasselt nog altijd 25 mensen tewerk.”

“In de VS zijn we in 2014 gestart met een grondige marktstudie en heel veel gesprekken met mogelijke partners en investeerders. In 2016 kwam ons eerste product er op de markt. Dat is snel opgepikt door Brookdale Senior Living, een grote speler in de ouderenzorg, goed voor 120.000 assistentiewoningen in de VS. Een Cubigo-medewerker kon een jaar lang in zo’n assistentiewoning verblijven om de behoeften zo goed mogelijk in kaart te brengen. Op basis van dat onderzoek hebben we ons product nog beter kunnen afstemmen op de noden. Begin dit jaar hebben we een nieuwe investeringsronde georganiseerd, waarbij we 4 miljoen euro hebben opgehaald, ook in België en Nederland. Dat moet ons toelaten de nieuwe versie van ons product uit te rollen. We hebben het zopas voorgesteld tijdens een exclusief event voor CEO’s van grote zorggroepen in San Francisco. Vanaf 1 januari 2018 komt ons product officieel op de markt in de VS, kort erna ook in België. Ons doel blijft nog altijd om kwetsbare mensen te empoweren, maar het platform zit in een nieuw jasje en er zijn bijkomende functionaliteiten.”

“Het grote voordeel van België is de enorme toegankelijkheid van onze gezondheidszorg. Dat voordeel speelt echter ook in ons nadeel – het is de wet van de vertragende voorsprong: we innoveren te traag en te weinig. De overheid doet er goed aan om regelluwe zones voor innovatie te installeren, zoals nu gebeurt met eHealth. Daarnaast zouden start-ups meer kansen moeten krijgen. De overheid zou die technologie kunnen aankopen en niet altijd bij dezelfde grote, gevestigde bedrijven aankloppen. Een derde goede maatregel zou erin bestaan om zorgverleners een budget voor innovatie toe te kennen, zodat ze dingen kunnen uitproberen. Op die manier financier je niet de start-ups zelf, maar de uiteindelijke gebruikers. Dat model hanteert Canada en het is er erg succesvol. Het is goed in België, maar het kan altijd beter.”

TEKST: FILIP DECRUYNAERE