10 vragen aan de zorgwijze: prof. dr. Marina Danckaerts

10 vragen aan de zorgwijze

We laten in elke Zorgwijzer tien levensvragen los op een zorgwijze. Dr. Bart Van Daele gaf de fakkel door aan prof. dr. Marina Danckaerts, kinder- en jeugdpsychiater. Zij is diensthoofd van de kinder- en jeugdpsychiatrie van het UPC KU Leuven, Hoogleraar KU Leuven en netwerkcoördinator van YUNECO, het netwerk Geestelijke Gezondheid Kinderen en Jongeren Vlaams-Brabant.

1. Wat deed u kiezen voor de zorg?

“Eerlijk gezegd ben ik aanvankelijk wat gepusht. Ik wilde heel graag fysica en sterrenkunde studeren, maar mijn leerkrachten vonden dat ik er verkeerde verwachtingen over had en beter geneeskunde koos… Ik heb me laten overtuigen. Het bleek niet echt mijn ding, tot ik een keuzevak kinderpsychiatrie opnam. Het laveren tussen de veelheid aan beïnvloedende factoren in een gelijkopgaand spel van nature en nurture, om dan een nieuw verhaal te schrijven voor en door kinderen, jongeren en gezinnen: dat was een openbaring.

“Tegen het leed dat volwassenen kinderen aandoen is vooralsnog geen wetenschap opgewassen”

Al snel werd ik gegrepen door de verwaarlozing van de geestelijke gezondheidszorg. Hoe kunnen we ons edelste orgaan zo veronachtzamen en de zorg ervoor neerhalen? En hoe kunnen volwassenen zo ondoordacht omgaan met kinderen in functie van hun eigen behoeften? Eén weekje wacht levert 10 jongeren met suïcidaliteit op die allemaal zware rugzakken torsen van onverantwoorde opvoedingssituaties. Tegen het leed dat volwassenen kinderen aandoen is vooralsnog geen wetenschap opgewassen. Daar ligt nog een grote taak voor preventie…”

2. Wat hebt u geleerd uit moeilijke momenten?

“Acceptance and Commitment. Een therapeutisch mantra. Niet tegen windmolens vechten, maar de realiteit omarmen en op zoek gaan naar nieuwe wegen om perspectief te scheppen.”

3. Wat is uw grootste sterkte én uw grootste zwakte?

“Ik ben goed in vergeten: ik kan stevig van mening verschillen en in discussie gaan, maar ik kan nadien snel weer met een schone lei verder samenwerken. Ik draag niet veel negatieve emotie mee. Tegelijk is vergeten ook mijn zwakte. Ik heb een sterke analytische en structurerende geest, maar altijd al een zwak geheugen gehad. Dat betekent dat ik vaak opnieuw mijn dossiers moet instuderen… vervelend.”

4. Hebt u een concreet idee om de wereld van de zorg te verbeteren?

“Ik droom van een economisch model waarbij zorg en diensten rendabel zijn in al hun arbeidsintensiteit. Daarvoor moet er vooral een shift in waarden plaatsvinden: van materialisme naar geestesgenot; van nemen naar geven.”

5. Doet u iets bijzonders voor uw gezondheid?

“Klassiekers, veeleer dan iets bijzonders: lopen en fietsen. Bijna al onze vakanties zijn nu ook stap- of fietsvakanties geworden. Maar we houden ook van lekker koken en eten, en zijn daar niet zo matig in…”

6. Wie of wat bezorgt u een glimlach?

“Ik geniet enorm van woordkunstenaars: mensen die met taal kunnen goochelen en met fijnzinnige verbale humor rake dingen zeggen die je tot nadenken stemmen.”

7. Welk boek of kunstwerk raakt of inspireert u?

“De 8^ste van Mahler beweegt me steeds tot tranen wegens de bombastisch wanhopige emotie die eruit spreekt. De films van de broers Dardenne raken mij zo diep dat ik er amper kan naar kijken. Allebei werken waaruit in diepe ellende nog veerkracht spreekt.”

8. Welke droom koestert u?

“Dat we erin slagen om tot een nieuw soort zingeving te komen, gericht op zorg voor de wereld.”

9. Hoe ziet uw ideale oude dag eruit?

“Ik zou me graag nog verdienstelijk willen maken in het klimaatvraagstuk, heel veel lezen, hopelijk ook veel spelen met kleinkinderen en luisteren naar de wijsheden van mijn echtgenoot.”

10. Aan wie geeft u de (zorg)fakkel door en waarom?

“Aan Stef Decoene, een eigenzinnige man, die tegen heilige huisjes durft te schoppen en vaak onorthodoxe ideeën heeft, die vernieuwing brengen. Heel verfrissend. Ook om de jeugdzorg mee onder het zorglicht te brengen.”

BEELD: KÀROLY EFFENBERGER