Betonstop als hefboom voor geïntegreerde zorg

Deze week bereikte de Vlaamse regering een akkoord bereikt over het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen. Vanaf 2040 gaat de zogenaamde “betonstop” in en mag niemand nog open ruimte aansnijden voor nieuwe bebouwing.  Verkavelaars, vastgoedontwikkelaars en bouwondernemers worden dan verplicht om na te denken over alternatieven voor onze oude woongewoontes. Wonen in de stad en de dorpskernen wordt hiermee aangemoedigd. Deze maatregel om ons traditionele woonbeleid, met versnippering en lintbebouwing om te buigen, speelt perfect in op de noden van een ouder wordende bevolking en geïntegreerde zorg in de samenleving.

Het is de wens van de meeste ouderen om zo lang mogelijk thuis te blijven wonen. De sector speelde daar de laatste decennia op in. Allerlei vormen van ondersteuning thuis (gezinszorg, maaltijdbedeling, domotica, aanpassingen aan de woning enz.) en tussenvormen van zorg (lokaal dienstencentrum, dagverzorging, kortverblijf, revaliderende opvang, herstelverblijf) maken dat mensen steeds later gaan aankloppen bij een woonzorgcentrum. Maar als die ouderen verspreid wonen, dan loert vaak de eenzaamheid om de hoek. Er is te weinig contact met de lokale gemeenschap; er duiken allerlei mobiliteitsproblemen op; ze zitten te ver weg van allerlei diensten. Het is ook een duur model, waarbij rondrijdende thuisverpleegkundigen zich vastrijden in de steeds langer wordende files.

Anders gaan wonen, meer in de stad, meer in buurten en gemeenschappen met verschillende generaties,  is het model van de toekomst. Zo kan de “vermaatschappelijking van de zorg” echt een kans krijgen. Ook de nieuwe woonzorgcentra worden het best in die lokale kernen ingeplant, in plaats van op een eenzaam veld met veel groen, maar ver weg van de “wereld”. We moeten focussen op totaalprojecten waar een “slimme” ruimtelijke ordening een handje toesteekt: verkeersluwe woon-en zorgwijken met scholen, winkels, assistentiewoningen en een woonzorgcentrum met een integraal aanbod. Zorgnet-Icuro pleit ervoor dat we voluit verder inzetten op deze geïntegreerde aanpak van zorg, veeleer dan onze ouderen af te zonderen in grote nieuwbouwprojecten. De “betonstop” past perfect in die filosofie.